SAĞLIK 6 milyonda bir rastlanan “Altın kan” hayat kurtardı: “Altın kan” nedir, kimlerde bulunur ve özellikleri nelerdir?
Gaziantep’te yaşayan ilk iki gebeliğinde sorun yaşamayan 30 yaşındaki Naide Soylu, üçüncü gebeliğinde yapılan rutin testlerde kan uyuşmazlığı tespit edilince yakın takibe alındı.
İspanya’dan özel koşullarda getirilen 3 ünite kan, soğuk zincirle Gaziantep’e ulaştırıldı. Zamanla yarışılan bu operasyon sayesinde anne sağlıklı bir doğum yaptı ve bebeğini kucağına aldı.
NADİR KAN GRUBU 3. GEBELİKTE ORTAYA ÇIKTI
İlk iki gebeliğinde sorun yaşamayan Naide Soylu, üçüncü gebeliğinde yapılan rutin testlerde kan uyuşmazlığı tespit edilince yakın takibe alındı. Talasemi hastalığı nedeniyle hamileliğinin 7. ayında kan nakline ihtiyaç duyulan anne için Türk Kızılay aracılığıyla üç kez kan temin edildi ancak uyum sağlanamadı. Aile bireylerinin kanları da uyuşmayınca süreç kritik bir aşamaya geldi.
Gaziantep Üniversitesi’nde yapılan ileri taramalar ve ABD’den gelen test sonuçları, Soylu’nun Rh Null kan grubuna sahip olduğunu kesinleştirdi.
ALTIN KAN ZAMANA KARŞI YARIŞLA İSPANYA’DAN GETİRİLDİ
Doğumu yaklaşan Naide Soylu için Gaziantep Üniversitesi’nden gelen talep üzerine, Türk Kızılay hızla harekete geçti. İspanya’da bulunan iki ünite dondurulmuş Rh Null kanı ile aktif bir bağışçıdan alınan bir ünite, özel taşıma koşullarında soğuk zincir korunarak önce İstanbul’a daha sonra Gaziantep’e ulaştırıldı. Dondurulmuş ünitelerin, çözülmesinden sonra yalnızca 72 saat içinde kullanılabilmesi, operasyonu daha da kritik hale getirdi.
Zamanla yarışılan bu sürecin sonunda yapılan nakil sayesinde anne sağlıklı bir doğum yaptı ve bebeğini kucağına aldı. Türk Kızılay, Türkiye’de ilk kez gerçekleştirilen bu nakille uluslararası düzeyde örnek bir insani yardım başarısına daha imza attı.
“BİR DAMLASINA MUHTAÇMIŞIZ”
Anne Naide Soylu, yaşadığı sürece ilişkin şu ifadeleri kullandı:
“İlk kez altın kanı duydum, belki doğurabilirim ama çocuğumu kucağıma alamam diye korktum. Umudum kalmamıştı, ailem ve eşim teselli ediyordu. Doğum zamanı yaklaşırken İspanya’dan gelen güzel haberle hayata tutundum. İlk verildiği anda kalbim çarptı, bir şey oluyor diye korktum ama sonra rahatladım. Ameliyatım zor geçti, sonrasında kanı yine verince toparlandım çok şükür. Kan bağışının ne kadar önemli olduğunu anladım. Bir damlasına muhtaçmışız.”
HERKES KAN VEREBİLİR
Anne Naide Soylu’nun doktoru Prof. Dr. Vahap Okan, altın kan grubunun herkese kan verebildiğini ancak sadece aynı gruptan alabileceğini belirterek, “Doğum öncesinde ciddi risk vardı çünkü kan bulunamazsa hem anne hem bebek hayati tehlike altındaydı. Kızılay süreci organize etti ve kan temin edilerek ameliyat güvenli gerçekleştirildi.” dedi.
ALTIN KAN NEDİR?
“Altın kan”, herhangi bir Rh antijeninden yoksun olan kişilerin kanında bulunur. IFLScience’ın haberine göre, bu nadir kan grubuna sahip bireylerin genetik yapısında, diğer kan gruplarındaki antijenleri oluşturacak mutasyonlar bulunmadığı için, bu kişilerde antijenler hiç oluşmaz.
Rhnull kanı, bağışıklık sistemi için potansiyel bir tehdit oluşturabilecek herhangi bir antijen içermediğinden, Rhnull kanı, Rh sistemi içinde nadir kan gruplarına sahip herkes için evrensel kan olarak kabul edilir. Bu özellik, Rhnull kanının kan nakli alanında büyük bir potansiyele sahip olduğu anlamına gelir.
ALTIN KAN KİMLERDE BULUNUYOR?
Altın kan grubuna sahip ilk kişi Avustralyalı bir Aborjin kadındı. O zamandan beri, dünya genelinde 50’den az Rh null vakası tespit edildi. Bu kişiler farklı kıtalardan ve etnik kökenlerden geliyor; Güney Amerika’da ise diğer bölgelere göre biraz daha yaygın.
Bu bireylerin kan bağışları, genellikle yalnızca acil durumlar için saklanır ve diğer Rhnull taşıyıcıları için bir hayat kurtarıcı olarak kullanılabilir.